Wie is eigenaar van een hond? Hoe moet je als dierenarts handelen? Naar aanleiding van een vraag over het geven van gegevens over een geëuthanaseerde hond van een in scheiding liggend echtpaar, staan we in dit artikel stil bij die vraag en hoe dat wettelijke is geregeld.
Zaak
Lange tijd was een dier volgens de wet een zaak. Kortom, een ding, zoals een fiets of een stoel, waarop de regels van eigendom van toepassing zijn. Eigendom is het meest omvattende recht. Met je eigendom kan je doen en laten wat je wil!
Eigendom
Diegene die de hond bezit geldt als eigenaar. Als je eigendom kwijtraakt, dan kan je dat opeisen. Ben je in gemeenschap van goederen getrouwd, dan geldt in beginsel dat de hond gezamenlijk eigendom is.
Eigendom kan je aantonen met een aankoopbewijs of met verklaringen van de verkoper of gezinsleden. Het klinkt gek, maar dat is echt aan de orde in zaken, maar ook wanneer een poes kwijt is en de vinder deze niet wil teruggeven. Dat gebeurt!
Dier toch geen ding
Sinds 2013 wordt een dier beschouwd als een levend wezen met gevoel. De regels over eigendom zijn echter nog steeds van toepassing, maar we moeten ook ‘rekening houden met algemene principes die niet in de wet staan’. Dat zijn de opvattingen die wij als maatschappij hebben over dieren. Het wordt niet geaccepteerd als een deurwaarder de hond van het gezin bij opbod wil verkopen.
In de rechtspraak zien we dit soms terug, bijvoorbeeld in echtscheidingszaken waar dan gesteggeld wordt over de vraag van aan wie de hond moet worden toebedeeld.
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden [1]
“Het hof stelt aldus voorop dat dieren sinds de inwerkingtreding op 1 januari 2013 van voormeld artikel een van andere zaken afwijkende positie hebben, in die zin dat de bepalingen met betrekking tot zaken op dieren van toepassing zijn gebleven, maar dat daarbij de eigen intrinsieke waarde van het dier een rol speelt. Het artikel beoogt vast te leggen dat met betrekking tot dieren gelet dient te worden op de omstandigheid dat men daarbij te maken heeft met een levend wezen dat niet zonder meer met levenloze materie op één lijn mag worden gesteld.”
Het hof gaat voorbij aan eigendom en oordeelt dat de hond bij de vrouw moet blijven. In (nog) veel andere zaken gaan rechters gewoon uit van eigendom en krijgt de eigenaar het huisdier toegewezen. Het hangt ook af van de omstandigheden.
Tot slot
Dan de beantwoording van de vraag. De dierenarts mag ervan uitgaan dat de persoon die zich meldt, geldt als eigenaar. Gegevens mogen, behoudens toestemming, alleen aan de eigenaar worden verstrekt die bij de kliniek als zodanig bekend is of geregistreerd staat. De dierenarts hoeft zich niet te mengen in ruziënde echtgenoten.
[1] 31 mei 2015 - ECLI:NL:GHARL:2015:2628